Waarom hefboom zo’n grote rol speelt in crypto.

Geen enkele markt beweegt zo snel als crypto. Koersen kunnen binnen minuten tientallen procenten stijgen of dalen. Een belangrijk onderdeel daarvan is de manier van handelen: met hefboom. Beleggers kunnen grotere posities openen dan het bedrag dat ze zelf inleggen. Dat vergroot kansen en risico’s, maar in crypto is het vooral een gevolg van hoe de markt is gebouwd.

In traditionele financiële markten spelen banken, brokers en centrale partijen een grote rol. Zij zorgen voor krediet, toezicht en stabiliteit. In crypto bestaat die laag niet. De markt moest zelf instrumenten bouwen die efficiënte handel mogelijk maken. Zo ontstond het doorlopende termijncontract, de perpetual future. In plaats van steeds een nieuw contract te moeten openen, kun je je positie doorlopend aanhouden. Dat past bij een markt die 24 uur per dag handelt en wereldwijd toegankelijk is. Het maakte handelen met hefboom snel populair.

Waarom komt dit in crypto vaker voor dan bij aandelen of obligaties. Er zijn drie oorzaken:

Doelgroep.

Crypto trok een digitale generatie aan die actief handelt, kort op de bal zit en kansen wil vergroten.

Kapitaal.

Veel vermogen zit vast in langetermijnposities of staking, waardoor minder kapitaal continu beschikbaar is voor handel. Hefboom houdt markten vloeibaarder.

Infrastructuur.

In aandelenmarkten helpt een centrale bank het financiële systeem tijdens stress met extra krediet of liquiditeit voor banken. In crypto ontbreekt dat vangnet. De markt moet zélf voor werkend kapitaal zorgen. Dat doet zij door deelnemers toe te staan met geleend geld te handelen, waardoor het beschikbare handelende kapitaal toeneemt. Functioneel gezien vervult hefboom dus een deel van wat in het traditionele systeem via beleid en kredietvoorziening gebeurt, niet omdat er een centrale planner is, maar omdat de markt dat mechanisch regelt.

Die structuur heeft een keerzijde. Wanneer prijzen snel dalen, worden posities die met geleend geld zijn geopend automatisch gesloten zodra de waarde te ver daalt. Dat zijn liquidaties. Begin oktober gebeurde dat op grote schaal. In minder dan een uur werden miljarden aan posities gesloten en de daling werd versterkt doordat een centrale beurs, Binance, tijdelijk faalde. Daardoor ontstond een kettingreactie van verkopen. Belangrijk is dat deze schok niet werd veroorzaakt door het bestaan van hefboom op zich, maar door de manier waarop de marktinfrastructuur ermee omging.

Hoe herstelt zo’n markt dan zonder centrale bank. In het traditionele systeem kan een centrale bank noodliquiditeit bieden aan banken, waardoor markten niet gedwongen massaal posities hoeven af te bouwen. In crypto bestaat dat niet. Het systeem ruimt risico automatisch op door posities te liquideren. Daardoor verdwijnt schuldenrisico snel uit het systeem en komt er weer evenwicht. Het effect voelt hard en snel, maar het is ook transparant en mechanisch. Juist daardoor zien we vaak dat markten kort na zo’n schok weer stabiliseren. Crypto is daardoor volatieler, maar ook robuuster. Bewegingen zijn groter en sneller, de opschoning is dat ook.

Hefboom in crypto is meer dan een gokinstrument. Het is een bouwsteen van de markt zelf. Het zorgt voor liquiditeit, prijsontdekking en snelheid. En het vertelt het verhaal van hoe crypto, zonder banken of centrale partijen, zijn eigen financiële infrastructuur heeft uitgevonden.